Na dwa lata przed wyborami samorządowymi wszyscy wpadamy w tę samą pułapkę, co w 2018 roku – będziemy się ekscytować wyborami prezydenckimi w Warszawie. Czy Jakub Banaszek będzie nowym Patrykiem Jakim i czy media dadzą się znowu nabrać, że Prezydentem Warszawy może zostać kandydat PiS?
Przebieg kampanii wyborczej w Warszawie w ostatnich wyborach samorządowych należał do najbardziej kuriozalnych w Polsce. Cała Polska śledziła rywalizację Rafała Trzaskowskiego z Patrykiem Jakim. Wyścig podsycany nagłówkami w gazetach “Jaki z największą szansą na zwycięstwo w Warszawie”, krzykliwymi sondażami “Wciąż prowadzi Patryk Jaki” oraz komentarzami publicystów i ekspertów “Jeśli PO cieszy się sondażem, w którym Rafał Trzaskowski odbudowuje swoje poparcie, to tylko potwierdza jak silny i coraz groźniejszy dla PO jest Patryk Jaki, który wg mnie, analizując na chłodno, zostanie prezydentem Warszawy” – (Jacek Nizinkiewicz z Rzeczpospolitej). Ostatecznie wybory zakończyły się tak jak musiały się zakończyć w Warszawie – ponad dwukrotną przewagą Rafała Trzaskowskiego i wygraną w I turze.
Czy czeka nas powtórka w 2023 roku? Czy naprawdę niczego nas nie nauczyła ta gonitwa za “gamechangerem” w Warszawie i analizy oderwane tak od rzeczywistych danych, że po opublikowaniu wyników wyborów rozmowy o kampanii w Warszawie stały się wstydliwym tematem?
Firmy badawcze wytłumaczyły ponad 20-30 p.p. błędy w Warszawie “dynamiką kampanii”. Publikowane wtedy sondaże (w tym jeden ogólnopolski Ariadny!) to jeden z przykładów do wstydu dla całej branży badawczej, nawet firm wchodzących w skład OFBOR, jak sondaż ABR SESTA, który dawał przewagę Patrykowi Jakiemu nad Rafałem Trzaskowskim w I turze!
Nie o to jednak chodzi, by wspominać 2018 rok, ale ustrzec się przed podobną atmosferą w kampanii prezydenckiej w 2023 roku, w szczególności że już teraz pogłoski o starcie Jakuba Banaszka na Prezydenta Warszawy trafiły do większości mediów. Zresztą taki jest chyba cel Prezydenta Chełma w starcie w Warszawie, nie wygrana czy nawiązanie walki ale wykorzystanie gorączki wyborczej do wypromowania politycznego.
Sondaż poparcia w Warszawie – ARB SESTA (I tura)
Sondaż poparcia w Warszawie - ARB SESTA (II tura)
Jak może wyglądać kampania w Warszawie i dlaczego w stolicy szanse kandydata PiS są zerowe? Od momentu, gdy Nowoczesna postanowiła wycofać swojego kandydata i poprzeć Rafała Trzaskowskiego wynik wyborów w Warszawie był jasny. Bez względu, czy wybory zakończyłyby się w I czy w II turze, żaden z potencjalnych kontrkandydatów nie miał szans nawiązać walki z obecnym prezydentem stolicy, a w szczególności kandydat z PiS.
Wybory samorządowe są bardzo mocno powiązane z sympatią do partii politycznych, w szczególności od 2015 roku, gdy silna polaryzacja polityczna na stałe zagościła w Polsce i nie zapowiada się, by nas szybko opuściła (może już nigdy?). Ta zasada w szczególności dotyczy kandydatów PiS na prezydentów miast. Pozytywnie i negatywnie, bowiem poparcie dla PiS daje tym kandydatom odpowiedni poziom poparcia w wyborach, ale też stanowi dla nich barierę nie do przejścia praktycznie we wszystkich miastach prezydenckich w Polsce.
Gdy popatrzymy na wyniki kandydatów PiS z 2018 roku w Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu czy Łodzi, i porównamy wyniki tych kandydatów z wynikami PiS w wyborach parlamentarnych to łatwo zobaczyć zależność.
Kandydaci PiS (I tura): Warszawa 28,53%, Łódź 23,65%, Poznań 21,31%, Wrocław 27,50%, Kraków 31,88%.
Wyniki kandydatów PiS w wyborach samorządowych 2018 (I tura)
Wynik PiS (2019): Warszawa 27,49%, Łódź 30,82%, Poznań 24,11%, Wrocław 28,92%, Kraków 33,22%.
Wyniki PiS w wyborach parlamentarnych 2019
Jeszcze bardziej widać tę zależność, gdy patrzymy na wyniki II tury z tą różnicą, że przyjrzymy się w 2019 roku łącznemu wynikowi PiS i Konfederacji.
Kandydaci PiS (II tura): Gdańsk 35,20%, Kraków 38,06%.
Wyniki kandydatów PiS w wyborach samorządowych 2018 (II tura)
Wynik PiS+Konfederacja: (2019): Gdańsk 33,76%, Kraków 41,53%.
Wyniki PiS+Kofederacji w wyborach parlamentarnych 2019
PiS w wyborach do Sejmu w 2015 roku dostał w Warszawie 29,89% głosów, nawet Andrzej Duda, rywalizujący z fatalnie przygotowanym i prowadzącym fatalną kampanię wyborczą Bronisławem Komorowskim, dostał w II turze tylko 40,56% w tym samym roku łączny wynik PiS i partii Korwin w Warszawie wyniósł 36%.
Jak obecnie wygląda poparcie dla PiS w Warszawie? Według naszej ostatniej prognozy PiS mógłby liczyć na nieco ponad 21% poparcia. Należy pamiętać, że poparcie dla PiS od wyborów parlamentarnych sporo spadło, a i w dużych miastach spadało ono bardziej, niż w innych częściach kraju. Nawet, gdy popatrzymy na wyniki w dzielnicach, to w żadnym z nich wynik PiS nawet nie zbliża ich do tego, by osiągać większość.
MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ
Ilu prezydentów miast już znamy? – 04.2024
II tura wyborów na prezydentów miast – Exit Poll OGB
Kto wygra wybory?
Kto wygra wybory? – 15.04
Gliwice – Exit Poll OGB – tylko na LokalnaPolityka.pl (OGB Pro)
KOMENTARZ EKSPERTA
W Warszawie z obecnym prezydentem walkę mógłby ewentualnie nawiązać tylko polityk opozycji i to z krajowym nazwiskiem w stylu Szymona Hołowni. Trzeba jednak pamiętać, że Rafał Trzaskowski jest od dawna w czołówce rankingów zaufania, a historia wyborów prezydenckich w miastach pokazuje, że prezydenci w swojej drugiej kampanii osiągają lepsze wyniki niż w I (dzięki sprawowaniu urzędu). Tylko od mediów będzie zależeć, czy dadzą się wciągnąć w opowieść o wyrównanej walce PiS i KO w Warszawie na prezydenta miasta i tylko na to może liczyć obecny Prezydent Chełma, gdyby chciał zrezygnować ze swojego miasta i szukać szczęścia w stolicy. Nie o rywalizację o miasto tu chodzi, a o skupienie uwagi na kandydacie i jego dalszej karierze politycznej.
Łukasz Pawłowski
Prezes OGB